5053873217 [email protected]

YARASALARIN BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ NEDEN DAHA GÜÇLÜ ?

Daha önce pek çok can kaybına neden olan Ebola, SARS, Marburg, Nipah gibi virüslerin yanı sıra şimdi de Covid-19’un da yarasalardan kaynaklanmış olabileceği düşünülüyor.


İngiliz Independent gazetesinin bilim dergisi eLife’da yayımlanan yeni makaleye dayandırdığı habere göre, bunun nedeni memeli sınıfı içinde yaklaşık bin türü bulunan ve uçabilen tek canlı takımı olan yarasaların uçma yeteneği kazanma sürecinde virüsler için gelişme alanına dönüşmesi.

Başka bir deyişle yarasaların evrimsel süreçte uçmasını sağlayan bazı adaptasyonlar aynı zamanda yüksek işlevli bir bağışıklık sistemine sahip olmalarını sağladı.

 

VİRÜSÜN İNSANLIĞIN YARISINI YOK ETMESİNİ DİLEDİ

Rus model Victoria Bonya sosyal medyadan yaptığı açıklamada, “Gezegeni kaybetmektense insanlığın yarısını kaybetmeyi tercih ederim” ifadelerini kullandı. Bonya, “Corona virüsün bize; hayata, doğaya, suya (akarsular, göller ve denizler) hayvanlara temiz havaya ve yeryüzünün bize verdiği her şeye minnet duymayı öğretmesini umuyorum” dedi.

Rus model Victoria Bonya, doğa için corana virüsünün insanlığın yarısını öldürmesini diledi tepki yağdı.

Bonya sosyal medya hesabından şu ifadeleri kullandı: “Üzgünüm ama bunu paylaşmak zorundayım. Hepimizin iyiliği için. Gezegenimiz mahvoldu. Ben, gezegeni kaybetmektense insanlığın yarısını kaybetmeyi tercih ederim.”

Bonya bir diğer paylaşımında, “Bir bütün olarak insanoğlu, çevresindeki yer şeyi yiyerek yok eden bir çekirgeden farksız hale geldi. Son 50 yıl içerisinde, gezegenimizi daha önce hiçbir neslin yapmadığı kadar öldürdük. Corona virüsü belki bizi biraz sarsar ve kendimize geliriz”

CORONA VİRÜS YÜZEYLERDE KAÇ GÜN YAŞIYOR?

Covid-19 bulunduğu yüzeylerden, dokunma yoluyla insan vücuduna giriyor. Ancak virüsün vücut dışında ne kadar süre yaşadığı uzmanlar tarafından araitırılıyor. Virüs korkusundan insanlar halka açık yerlerde bir yerlere dokunmak istemiyor. Dirsekleriyle kapı açmaya çalışanlar, toplu taşımada tutamaçları tutmamak için özen gösterenler ve her sabah masalarını silen ofis çalışanları artık dünyanın her yerinde tanıdık sahneler olmaya başladı.

 

Grip de dahil olmak üzere birçok solunum yolu virüsü gibi, Covid-19, enfekte olmuş bir kişinin öksürdüğü sırada burun ve ağzından çıkan küçük damlacıklarla yayılabiliyor. Tek bir öksürük üç bin damlacık üretebiliyor. Bu parçacıklar, diğer insanlara, giysilere ve etrafındaki yüzeylere inebilir.

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine göre bir yüzeye veya nesneye dokunduktan sonra kendi yüzüne dokunmak virüsün yayılmasının ana yolu değil. Yine de Dünya Sağlık Örgütü ve diğer sağlık yetkilileri, Covid-19’un yayılmasını önlemede hem ellerini yıkamak hem de sık sık dokunulan yüzeyleri temizlemenin önemli olduğunu vurguladı.

ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri’nden (NIH) bir virolog olan Neeltje van Doremalen ve Hamilton, Montana’daki Rocky Mountain Laboratuvalarındaki meslektaşları, SARS-CoV-2’nin ne kadar süre dayanabileceğine dair ilk testlerden bazılarını yaptılar. Henüz bilimsel bir dergide yayınlanmamış olan çalışmalar, virüsün havaya öksürüldükten sonra üç saate kadar damlacıklarda hayatta kalabileceğini göstermektedir.

1-5 mikrometre arasındaki ince damlacıklar (bir insan saçının genişliğinden yaklaşık 30 kat küçük) havada birkaç saat kalabilir.

NIH çalışması virüsün kartonda 24 saate kadar, plastik ve paslanmaz çelik yüzeylerde ise 2-3 güne kadar hayatta kalabildiğini buldu.

Bulgular, virüsün kapı kolları, plastik kaplamalı veya lamine tezgahlar ve diğer sert yüzeylerde bu kadar uzun kalabileceğini gösteriyor. Ancak araştırmacılar, bakır yüzeylerin virüsü yaklaşık dört saat içinde öldürme eğiliminde olduğunu buldular.

Araştırmacılar, corona virüsün, yüzde 62-71 alkol veya yüzde 0.5 hidrojen peroksit ağartıcı veya yüzde 0.1 sodyum hipoklorit içeren çamaşır suyu ile yüzeyleri dezenfekte ederek bir dakika içinde etkisiz hale getirilebileceğini gösterdi.

CORONA İLE İLGİLİ HANGİSİ DOĞRU HANGİSİ YANLIŞ ?

Corona virüsle mücadelede radikal önlemler alınırken, günlük hayatta yapılacaklar ve kaçınılmazı gerekenler var.

DOĞRU
Yurtdışından geldiyseniz veya izolasyon tavsiyesi aldıysanız 14 gün kuralına mutlaka uyun. Bir odada kendinizi izole edin.

YANLIŞ
Tokalaşmayın, öpüşmeyin, kafa koruşturmayın.

DOĞRU
İzolasyonda ortamı sık sık havalandırın. Mümkün olan en az kişiyle temas kurun. Yaşlı ve kronik hastalarla temas kurmayın.

YANLIŞ
Tedbirli olun ama panik, yapmayın. Bunun da bir gün geçeceğini, bu önlemlerin ilaç veya aşı için bilim insanlarına zaman kazandıracağını aklınızda tutun.

DOĞRU
Korunmada en önemlisi el temizliği. Elinizi normal sabunla 20 saniye sık sık yıkayın. Paraya her dokunduğunuzda elinizi yıkayın.

YANLIŞ
Toplu yaşam alanlarIna zorunlu olmadıkça gitmeyin. Zorunluysa ziyaretinizi kısa tutun.

DOĞRU
65 yaş üstündeyseniz evden çıkmayın. Zorunluysa alışverişinizi çok dolaşmadan evinizin yakınında küçük market ve bakallardan yapın. Kısa süreler dışarı çıkarsanız açık havada güneşli ortamı tercih edin.

YANLIŞ
Ateş, öksürük, kas ağrısı, solunum sıkıntısı bir arada varsa sağlık kuruluşuna başvurmaktan korkmayın. Hastaneye giderken maske takın. Bu belirtilerin yanı sıra Covid-19 tanısı konulmuş veya yurt dışından gelmiş biriyle temasınız varsa önce 184’ü arayın. (Hastalığın diğer belirtileri: Nefes darlığı, solunum sıkıntısı, burun akıntıları, ileri aşamada karın ağrısı, ishal ve zatürre)

DOĞRU
Düzenli, dengeli, kaliteli beslenin. Vitamin ve protein bazlı beslenin. C vitamini bol sebze, meyvelerden tüketin.

YANLIŞ
Komplo teorilerine, kara propagandalara itibar etmeyin.

DOĞRU
Sağlık Bakanlığı’nın talimat, tavsiyelerini tavizsiz uygulayın.

YANLIŞ
Tedavisi yok diye umutsuzluğa kapılmayın. Henüz virüse özel ilaç veya aşı olmaması tedavi olmadığı anlamına gelmiyor. Virüs hastaların büyük bölümünde farklı ilaç kombinasyonlarıyla tedavi edilebiliyor. Aldığımız toplumsal önlemlerin risk grubundaki ağır hastalar için sağlığa erişimi kolaylaştıracağını ve süreci daha sürdürebilir hale getireceğini unutmayın.

DOĞRU
Soğuk algınlığı belirtisinde sağlık kuruluşuna başvururken maske kullanın. Tek kullanımlık ameliyat maskesi yeterli. Maskeyi, birkaç saatten sonra nemlendikçe değiştirin. Yanlış kullanım sizi enfekte edebilir.

YANLIŞ
Ne kadar kaygılı olsanız da sağlık çalışanlarına kaba veya hoyrat davranmayın. Onların risk altında olduğunu ve büyük fedakarlıkla çalıştığını unutmayın. Sağlık çalışanlarını pozitif yaklaşımınızla motive edin.

DOĞRU
Eğitim/iş arasını tatil olarak kullanmayın. Az dolaşın. Kalabalıktan uzak durun.

YANLIŞ
Ağır vakaların çoğunluğunda sigara içme söz konusu. Sigara içmeyin.

BUNLARI YAPIN!
– Bir süre sosyalliği azaltın. Hastalık belirtisi olmasa bile yaşlılara mesafeli durun.

  • Eve girdiği nizde hemen elinizi, yüzünüzü sabunla yıkayın. Kıyafetlerinizi balkonda havalandırın.

  • Toplu taşımada hastaysanız günlük maske kullanabilirsiniz. Öksürüyorsanız evde ve dışanda maske kullanın.

CORONA AŞISINDA SON DURUM

Washington’da bugün klinik ortamda ilk aşı denemeleri başladı.

İngiliz yayın kuruluşu BBC’nin AP’ye dayandırdığı habere göre, deney kapsamında aşı 4 kişi üzerinde test edilmeye başlandı.

Aşının ilk denendiği kişinin adı açıklanmazken, 43 yaşında iki çocuk annesi bir kişi olduğu ve testlerde yer alan kişilerin herhangi bir risk ile karşı karşıya olmadığı bilgisine yer verildi.

Bilim insanları virüsün genetik kodlarının değiştirildiğini ve bu yüzden deneyde yer alan kişilerin corona virüse bağlı bir sağlık sorunu yaşamayacağı bilgisinin altını çiziyor.

Önümüzdeki günlerde sağlıklı 45 gönüllü denek ile devam edecek olan aşı testlerinin başarıyla sonuçlanması durumunda ilgili federal kurumlardan onay alabilmesi ve halkın kullanımına sunulabilmesi için yetkililer 12 ila 18 ay arasında bir süre öngörüyor.

PROPOLİS COV-19’U ÖNLER Mİ?

Propolisin, bağışıklık sistemini güçlendirerek birçok hastalıktan korunmada rol oynayabiliyor. Antik Mısır’dan Asurlular’a kadar binlerce yıldır bal ve diğer arı ürünlerinin iyileştirici (apiterapi) özelliklerinin çeşitli amaçlarla kullanılmış.

Propolisin son yıllarda bilimsel çalışmalara da konu oldu. Propolisin bağışıklık sistemini güçlendirici, mikropları öldürücü, karaciğeri koruyucu, uçuk, soğuk algınlığı, romatizmal hastalıklar ve kanser gibi birçok hastalıkta tedaviyi destekleyici ve koruyucu etkileri olduğu kanıtlanmıştır. Kalp damar sistemi, astım, bronşit ve göz sağlığı üzerine koruyucu etkileri vardır.

  • Propolis nedir?

Propolis arıların bitkilerin tomurcuk ve gövdelerinden topladığı reçinemsi maddeleri işlemesiyle ürettikleri bir arı ürünüdür. Arılar propolisi kovanı mikro-organizmalara ve dış etkenlere karşı korumak için kovandaki çatlakları propolis ile onarmak için üretir. Bunu üretirken arılar çoğunlukla kavak ve çamgillerin reçinelerini kullanır. Propolisin bileşiminde % 45 reçine, %30 balmumu, %10 fenolik bileşikler, % 5 mineral ve vitaminler bulunur.

  • Propolisin etki mekanizması nedir? Propolisin yararlılığı ile ilgili yapılmış bilimsel çalışmalar ve gösterilmiş sonuçlar var mıdır?

Propolisin mikroorganizmalar üzerinde hücre öldürücü (sitotoksik) etkileri kanıtlanmıştır. Dudak, ağız ve boğazın mikrobik hastalıkları, yaraları ve mide ülseri üzerindeki iyileştirici etkileri de deneysel ve klinik çalışmalar ile kanıtlanmıştır. Bu özelliğine bağlı olarak antibiyotikle birlikte kullanıldığında tedaviye yardımcı olabilmekte ya da enfeksiyon riskini azaltarak antibiyotiğe gereksinimi azaltabilmektedir. Propolis oksitlenme ile oluşan hücresel hasarlarda antioksidan özelliği ile serbest oksijen radikallerini nötralize ederek hücrenin yapısal değişimini önleyerek tümör oluşumuna karşı koruyucu olabilmektedir. Kalp damar sistemi ve göz sağlığı üzerindeki etkileri de bu özelliğine bağlanmaktadır. Temelde propolis antimikrobiyal, antienflamatuvar ve antioksidan özellikleri ile bağışıklık sisteminin de desteklenmesini sağlamaktadır.