5053873217 [email protected]

Sağlıklı bir zihin işlevi için uykunun kritik önemde olduğunu ve uykusuzluğun beyin işlevlerini yavaşlattığına vurgu yapan Üsküdar Üniversitesi’nden Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Fatma Duygu Kaya Yertutanol, uyku süresinin ya da uyku kalitesinin azalması, uyku ihtiyacının karşılanamaması yani uykusuzluk anlamına geldiğini belirterek şunları söyledi:

“Uykusuzluk kısa süreli (3 aydan kısa) ya da uzun süreli (3 aydan uzun) olabilir. Her ne şekilde olursa olsun uykusuzluk yaşayan kişilerin zihinsel işlevleri olumsuz şekilde etkilenir. Uykusuzluk yaşayan kişiler yorgun, uykulu, kaygılı, huzursuz ve çökkün hissederler.Bunun yanı sıra dikkat eksikliği yaşarlar ve tepki zamanları yavaşlar yani vermeleri gereken tepkiyi istedikleri kadar hızlı veremezler. Problem çözme, bellek, dikkat, odaklanma ve karar verme gibi günlük hayatı sürdürmeyi sağlayan çok önemli beyin işlevlerinde zayıflama olur. Bütün bu nedenlerle uykusuzluk yaşayan kişilerin günlük hayatta hata yapma olasılıkları artar ve karar verme işlevleri bozulur. Bu kişilerin risk alma ve yanlış karar verme olasılıkları uykusuzluk şikâyeti olmayan kişilere göre anlamlı derecede artar.”

KAZALARIN DÖRTTE BİRİ UYKUSUZLUKTAN

Araştırmaların, motorlu araç kazalarının yaklaşık dörtte birinin uykusuzluğa bağlı olduğunu gösterdiğini ifade eden Yertutanol, “Uyku ihtiyacı tam olarak karşılanmamış bir kişinin beyni, bir an önce uykuya geçişi sağlayacak şekilde bir ‘uyku baskısı’ altında kalır. Uyanık kalınan süre arttıkça uykuya geçişi hızlandıracak bu baskı da artar ve kişinin uykuya direnme gücü azalır. Böylece kişi daha kolay uykuya dalar. Her ne kadar kişiler uykularının geldiğini hissettiklerinde “uyanık kalabilirim” diye düşünseler de uyku çok güçlü bir biyolojik dürtüdür. Dolayısıyla uyanıklığın çok kritik olduğu motorlu araç, kesici-delici alet kullanımı gibi durumlar için uykusuzluk büyük bir tehlike arz eder” uyarısında bulundu.

YOLA ÇIKMADAN ÖNCEKİ GECE İYİ UYUYUN

Yertutanol, uykusuz bir şekilde trafiğe çıkmamak için alınabilecek önlemleri de şöyle sıraladı:

“Eğer özellikle uzun yol olmak üzere trafiğe çıkacağımız önceden belliyse, yola çıkmadan önceki süreçte bazı önlemler alabiliriz. Yola çıkmadan önceki gece 6-8 saatlik bir uyku uyunması, kaza riskini aza indiren en değerli önlemdir. Gece yarısı ile sabah saat 6 arasında yola çıkmamak gerekir çünkü bu saatler arasında uyku baskısı daha fazla olur.

İLAÇ ALINMALI MI?

Düzenli kullanılan uyku getirici ve dikkat dağınıklığı yapıcı ilaçların doktora sorularak yolculuktan önceki gece ve yolculuğun yapılacağı gündeki dozlarının atlanması uygun olacaktır. Diğer yandan düzenli kullanılmadığı halde uyku getirici özelliği olduğu bilinen soğuk algınlığı ilaçları gibi ilaçların da yolculuk gününde alınmaması gerekir. Yolculuktan önceki gece ve yolculukta alkol kesinlikle alınmamalıdır. İdeal olan; kişinin uyku ihtiyacını yeterince karşıladıktan sonra motorlu araç kullanmasıdır. Ancak herhangi bir nedenle uykusuz halde trafiğe çıkılması durumunda, kaza riskini en aza indirmek için bazı önlemler alınabilir.

UYKUSUZLUK BELİRTİLERİNE DİKKAT!

Öncelikle sürücülerin, bazı durumların “uykusuzluk” belirtisi olduğunu ve tehlike sinyallerinin çaldığını anlayarak hızlı önlemler almaları gerektiğini bilmeleri gerektiğini ifade eden Yertutanol, bu işaretleri şöyle sıraladı:
– Sık sık esnemek,
– Göz kapaklarında ağırlık hissi,
– Sık sık göz kırpmak,
– Yorgun ve huzursuz hissetmek,
– Yol çizgilerinin dışına çıkmak, belirlenmiş yol şeridinin içinde kalamamak,
– Trafik işaretlerini kaçırmak,
– Yolculuğun son birkaç dakikasını hatırlamamak.

NTV.COM.TR